Danimarka’da Yaşam – Asgari Ücret – Vergi Kesintiler ve Yaşam Maliyeti

Kuzey Avrupa’da yer alan İskandinav yarımadasının en küçük ülkesi olma unvanına sahip Danimarka; dünyanın en büyük adası Grönland’ı da bünyesinde barındırıyor. Yaklaşık 5,7 milyon gibi küçük bir nüfusa sahip olan Danimarka, %90 oranında Danimarkalılardan oluşmakta. Bu nüfusun yaklaşık 1 milyonundan fazlasına ise ülkenin başkenti Kopenhag ev sahipliği yapıyor. Peki, Danimarka’da yaşam nasıl?

Yaşam şartlarını ele aldığımızda rahatlıkla dünyadaki en iyi noktalardan biri olduğunu söyleyebileceğimiz Danimarka, dünyanın yaşam kalitesi bakımından en iyi 9. Ülkesi olarak seçilmiş hali hazırda. Her ne kadar yaşam standartları bu ülkede maliyetli olsa da, bu maliyeti kapatacak hatta fazlasıyla lükse kaçacak kadar bir gelir getirmesi de bir diğer avantajlı özelliği. Nitekim çalışma saatleri bakımından da oldukça esnek. Danimarka vatandaşları, haftada yalnızca 33 saat çalışıyorlar. Yabancı ülke vatandaşları ise bundan daha düşük: 15 saat ile haftalarını sonlandırıyor.

İklim Çerçevesinden Danimarka

İklimi bakımından her insanın rahatça adapte olabileceği bir iklimden söz etmek pek mümkün değil. Yükselti bakımından çok dengesiz ve yüksek olmayan Danimarka’da, bu nedenden ötürü her yerinde aynı iklim özelliklerini görebiliyorsunuz. Yaz aylarında sıcaklık karasal iklimlere göre daha düşük olan 15-17°C aralığında gösteriyorken, kışın 0°C a kadar düşebilmektedir. Yılın yaklaşık 200 gibi ciddi bir rakamı ise yağışlı geçen Danimarka’da, en güzel geçen aylar Nisan ve Haziran ayları. Zira Ağustos dahi, senede en çok yağış alan aylardan biri.

Eğer basık ve erken kararan havalardan bunalarak, kolayca depresif bir duruma gelebiliyorsanız, Danimarka pek de size göre olmayabilir. Genellikle 19.00 civarlarında çoğu yerin kapandığını göz önüne alırsak, parti ve eğlence hayatı açısından bir nebze geride kalmış denilebilir. Fakat devletin neredeyse hepsini ücretsiz sunduğu sosyal aktivitelerin sayısı da bir o kadar fazla durumda.

Kapalı kış aktivite alanları, tabiat parkları, kültürel etkinlikler vb. bakımından oldukça zengin. Danimarkalılar ise bu iklim şartlarının getirebileceği bütün bu melankoliye rağmen, dünyanın en mutlu ülkesi olarak seçilmişti ve hâlâ günümüzde listelerde üst sıralarda yer almaya devam ediyor. Peki, bunu ne şekilde yapıyorlar? Danimarkalılar, kendilerine “Hygge” adlı bir felsefe üretmişler. Hygge, Danca “Ruhun sıcaklık hissetme duygusu”, “Samimi ortamlar yaratabilme”, “Sevdiklerinizle beraber olabilme durumu” gibi ifadeler anlamına gelebilir.

Bu felsefelerine göre, bütün bu kötü ve mutsuzluk oluşturabilecek yaşam şartlarının arasında, küçük şeylerden mutlu olabilmek, güvenli hissedebilmek, birliktelik içinde olabilmek gibi alt başlıklara ayrılabilir. Danimarkalılar ise bu felsefeyi 10 ana başlık ile sağlamanın mümkün olabileceğini söylüyorlar.

Hygge’nin 10 Adımlık Formülü:

• Anı Yaşa, Anda Kal

Teknolojinin egemen olduğu günümüzde, anda kalmak ve tadını çıkarabilmek çok zor hale geldi. Bunu minimuma indirebilmek ve olduğunca gerçek yaşamda kalmak mutluluğun temel adımlarından birisi haline geliyor. Aksi takdirde zaten iklimsel olarak melankoliye düşebilmek kolayken, asosyalliğe doğru adımlar attıkça birey olarak içimize kapanma olasılığımız da artıyor.

• Atmosfer Önemli

Ortamda doğal ışık kaynakları bulundurmak, İskandinav ülkelerindeki insanların sıkça kendilerini sıcak ve hoş ortamlarda bulunma hissine kapılmaları için sıkça kullandıkları bir yöntem. Başlıca mumlar, battaniyeler, kalın çoraplar, sıcak şarap vb. eşyalar yardımı ile rahat hissedebileceksiniz.

• Rahatlık ve Konfor

Rahatlık hissi, şüphesiz mutluluğun anahtarı niteliğinde bir diğer kavram. “Rahatlık” derken, her konuda rahatlık söz konusu. Rahat mobilyalar, rahat kıyafetler, rahat çalışma saatleri gibi şeyler ile minimum derecede sıkıntı yaşarsanız, içsel durumunuz da o seviyede olacaktır. Minimalizm kavramının çağrışımlarını sık sık görebileceğiniz bir ülke olabilir Danimarka.

• Minnet Duygusu

Var olan her şey ve önünüzde duran her şeye şükür duygusu beslemek ve minnet duymak, hayatınızdaki şeylerin değerini bilmek anlamına gelir. Hayatındaki şeylere değer veren insanlar da, genellikle mutlu insanlardır. Öbür türlü sürekli şikâyet ve kaygılarla, yetinmeme ve açgözlülük gibi kötü huylar edindiğiniz takdirde, mutsuz ve negatif bir birey haline gelmeniz olası bir durumdur.

• Küçük Şeyler, Büyük Duygular

Evde ailecek izlenilen bir film, fırından yeni aldığınız kurabiyeleriniz, bir fincan kahve, akıcı bir kitap, yapmaktan hoşlandığınız hobileri gerçekleştirebilmek, yürümek gibi büyüklüğünü gözetmeksizin her şeyden keyif almak, mutluluk hakkında belki de en çok sarf edilen kalıplardan bir tanesidir. Özellikle çalışma saatlerinin az olduğu Danimarka’da, evde geçirilen zamanların niteliği, mutluluğunuzu belirleyici bir diğer konu.

• Eşitlik

Devletinin temellerinde de bulunduğu gibi “kişi hak ve hürriyetleri, eşitlik” gibi kavramların ön planda olması, aynı şekilde aile veya evde birlikte yaşanılan kişiler arasında da ön planda tutulmalıdır. Hem tek bir kimliğe yüklenecek işlerin bölümünü sağlamak eşitliği sağlamakla kalmıyor, ayrıca iş birliği ile yapılan aktiviteler insanların iletişim olanaklarını ve mutluluklarını arttırmakta.

• Sığınakta Bulunma Rahatlığı

Sığınak, çatı, ev, yuva… Hepimizin içini ısıtan bu kelimeler her zaman bizlere “güvende hissi” verir. Bunu hissedebildiğiniz bir alanda yaşam sürmek de oldukça mutluluk endeksleyebilecek bir diğer özellik.

• Barış Ortamı

Danimarka, hem sosyal hayatta hem de yapısal olarak, kişileri ön planda tutan bir yerdir. Siyasal, dini ve toplumsal kargaşalar ortamlarında bulunmak, insanları mutsuz yapacağından, bu kafa yapısına uyan insanlar özgürlükçü ve barışçıl düzeni destekleyerek, negatif görüşlerden olabildiğince uzak durmaya çalışırlar.

• İki Her Zaman Birden İyidir

Çoğu uzmanın da söylediği, mutluluk kavramının tamamlanmasına en çok yardımcı olabilecek değerlerden birisi: birliktelik. Bu bir arkadaş olabilir, bir eş, bir aile ferdi veya değer verdiğiniz herhangi bir kişi. Kişinin sürekli kendi ile baş başa kalmasının pek bir yararı olmadığından, mutlaka konuşabilecek veya birlikte bir şeyler yapabilecek olmak çok önemli bir husus.

• Uyum

Çevredeki rekabetler, benmerkezci tutumlar ve gösteriş gibi kibir kavramlarından olabildiğince uzak durmak, Hyyge’yi sağlamak adına mühim bir husus kuşkusuz. Bireyin kendisini kanıtlamak gibi bir çabası olmadığında, zaten daha özgüvenli ve rahat olacağından, mutluluğu da artacaktır.

Danimarka Hakkında Bilmeniz Gereken Bazı Bilgiler

• İkinci eğitim dili Almanca ve İngilizce olarak Türkiye ile benzerlik gösteriyor.
• Ulaşım büyük çoğunlukla bisikletler ile sağlanıyor. Ucuz, çevreye yararlı ve ülkedeki bisiklet yollarının fazlalığı/ rahatlığı sebebiyle. Uzun yolculuklar için ise genellikle tren tercih ediliyor.
• Her çocuğa, üniversite okuyan öğrencilere, engelli vatandaşlara ve hatta evcil hayvanlara bile devlet yüksek meblağlarda para tahsis ediyor.
• Ülkede genelde sanayi (tarım ve hayvancılık da dâhil) ve deniz ürünleri gibi iş alanları tercih ediliyor. Danimarka’da işsizlik oranı ise çok minimum seviyelerde gösteriyor.

Danimarka’da Asgari Ücret ve Vergi Kesintileri

Asgari ücretin kişi başı en fazla olduğu ülkelerden birisi olan Danimarka’da son verilerle (her sene maaşlara zam yapılıyor.) bir aylık asgari ücret 5.376€ yani 40.000 Danimarka Kronu. Türk parasıyla ise bu miktar 47.000₺ gibi gayet iyi bir meblağ.

Fakat buna rağmen vergi kesintileri maaşlara %55 gibi oranlara kadar yansıyabilmekte. Bunu vatandaşlarına bir nevi bedava sağlık, eğitim, iş, ekonomi ve sosyal fonlara harcayarak iade eden Danimarka, kamu hizmetlerini refah düzeyinin çok üzerinde tutmaya devam ediyor.